Στην άσκηση, η οποία έχει ως αντικείμενο την άμεση ανταπόκριση της Συμμαχίας σε περίπτωση κρίσης και ενεργοποίησης του άρθρου 5 για συλλογική αντίδραση σε περίπτωση επίθεσης εναντίον συμμαχικού εδάφους, θα λάβουν μέρος 25 χώρες, 250 αεροσκάφη και 10.000 στρατιώτες. Προβλήματα αναμένεται να δημιουργηθούν στην πολιτική αεροπορία, καθώς κατά διαστήματα θα απαγορεύονται οι εμπορικές πτήσεις.
Η γερμανική Πολεμική Αεροπορία, η οποία θα λειτουργήσει ως οικοδεσπότης και ως τεχνικός κόμβος, βρίσκεται, όπως εκτιμούν στρατιωτικοί αναλυτές, ενώπιον της μεγαλύτερης πρόκλησης των τελευταίων δεκαετιών. Η προετοιμασία της άσκησης έχει διαρκέσει περίπου τέσσερα χρόνια και για την διοργάνωση θα χρησιμοποιηθούν έξι αεροπορικές βάσεις. Μόνο οι ΗΠΑ στέλνουν στη Γερμανία 100 αεροσκάφη, μεταξύ των οποίων το «αόρατο» F-35, το πλέον σύγχρονο μαχητικό της Συμμαχίας, αλλά και F-15, F-16, F-18, EA-18, Α-10, C-13 και C-17, ενώ η Ελλάδα και η Τουρκία θα συμμετάσχουν με μαχητικά F-16.
Στόχος του ΝΑΤΟ είναι να στείλει ένα πολιτικό μήνυμα σχετικά με τις αποτρεπτικές δυνατότητές του. «Δείχνουμε ότι το έδαφος του ΝΑΤΟ είναι η κόκκινη γραμμή μας και ότι είμαστε διατεθειμένοι να υπερασπιστούμε κάθε εκατοστό του», δήλωσε ο αντιπτέραρχος της Luftwaffe Ίνγκο Γκέρχαρτς, παρουσιάζοντας πριν από λίγες ημέρες την άσκηση. Ο ίδιος διευκρίνισε ωστόσο ότι η Air Defender 23 είναι σχεδιασμένη ώστε να δείχνει «αμυντική» στάση προς τη Ρωσία. «Δεν θα κάνουμε πτήσεις πάνω π.χ. από το Καλίνινγκραντ», διευκρίνισε. Η πρέσβης των ΗΠΑ στο Βερολίνο Έιμι Γκούτμαν δήλωσε πάντως ότι η άσκηση θα αποτελέσει «εντυπωσιακή επίδειξη δύναμης προς άλλες χώρες του κόσμου». Η άσκηση θα είναι «απολύτως εντυπωσιακή για όποιον την παρακολουθήσει και δεν αναγκάζουμε κανέναν να την παρακολουθήσει. Θα δείξει πέρα από κάθε αμφιβολία την ετοιμότητα και την ταχύτητα των δυνάμεών μας στην άμεση αντίδραση. Θα μου έκανε μεγάλη έκπληξη εάν οποιοσδήποτε ηγέτης δεν αντιλαμβανόταν τι δείχνει η άσκηση, υπό την έννοια της δύναμης της Συμμαχίας. Και αυτό περιλαμβάνει και τον κ. Πούτιν», πρόσθεσε.
Οι συμμετέχοντες θα λάβουν μέρος σε πολυάριθμες ασκήσεις, κάποιες εκ των οποίων θα γίνουν στο έδαφος, όπως η «εκκένωση από αεροδρόμιο», η οποία κρίθηκε αναγκαία μετά το χάος που προκλήθηκε το 2021 κατά την απομάκρυνση των δυτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν. Σε άλλες ασκήσεις θα δοκιμαστεί η στήριξη χερσαίων δυνάμεων από αέρος, αλλά και η αντιμετώπιση πυραύλων μέσου βεληνεκούς με ΝΑΤΟϊκά βομβαρδιστικά. Θα εξεταστούν επίσης σενάρια επίθεσης με πλοία ή υποβρύχια στη Βόρεια Θάλασσα, καθώς, όπως δήλωσε στην Deutsche Welle ο Τόρμπεν Άρνολντ από το Γερμανικό Ινστιτούτο για Διεθνείς Υποθέσεις και Θέματα Ασφάλειας, «ο εχθρός μπορεί να επιτεθεί και από περιοχές εκτός της ηπείρου».
Δυνάμεις από το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ελλάδα, την Εσθονία, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Κροατία, τη Λετονία, το Λουξεμβούργο, τη Νορβηγία, την Ολλανδία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σουηδία, τη Σλοβενία, την Τουρκία, την Τσεχία και τη Φινλανδία θα συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά σενάρια προσομοίωσης ενεργοποίησης του Άρθρου 5. Θα χρησιμοποιηθούν ως κόμβοι βάσεις στο Σλέσβιγκ-Χολστάιν, στην Κάτω Σαξονία, στη Βαυαρία, στη Ρηνανία-Παλατινάτο, στην Ολλανδία και στην Τσεχία και οι ασκήσεις θα πραγματοποιηθούν στον εναέριο χώρο της Γερμανίας, αλλά και στη Βαλτική και στη Ρουμανία, με πτήσεις «out-and-back». Οι επιχειρήσεις θα διαρκούν δύο έως τέσσερις ώρες την ημέρα, κατά τις οποίες, για λόγους ασφαλείας, δεν θα επιτρέπονται πολιτικές πτήσεις. Ασκήσεις δεν θα πραγματοποιούνται τη νύχτα και τα Σαββατοκύριακα.
Η διαχείριση των εμπορικών πτήσεων αποτελεί σημαντικό μέρος των απαιτήσεων της άσκησης, παραδέχθηκε ο αντιπτέραρχος Γκέρχαρτς, εξηγώντας ότι ο ευρωπαϊκός εναέριος χώρος είναι από τους πλέον φορτωμένους στον κόσμο. Προκειμένου να μην υπάρξουν ακυρώσεις πτήσεων, τα γερμανικά αεροδρόμια έχουν επεκτείνει, ειδικά για τις ημέρες της άσκησης, το ωράριο λειτουργίας τους. «Ελπίζω ότι δεν θα υπάρξουν ακυρώσεις», δήλωσε ο κ. Γκέρχαρτς, αλλά δεν απέκλεισε καθυστερήσεις σε πτήσεις.
Σύμφωνα με τον ειδικό στην αεροπλοΐα Κλέμενς Μπόλινγκερ, τα τελευταία 30 χρόνια το έργο του ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας είναι ενιαίο για την πολιτική και τη στρατιωτική αεροπορία. Οι ελεγκτές βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με την Πολεμική Αεροπορία, ώστε να μην χρειάζεται να ακυρώνονται εμπορικές πτήσεις.
