Η καρδιά αποτελεί ένα συναρπαστικό και σύνθετο όργανο, απαραίτητο για τη ζωή μας και η κατανόηση της λειτουργίας της είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας της και την πρόληψη των παθήσεών της.
«Η ανδρική και η γυναικεία καρδιά έχουν ορισμένες διαφορές, τόσο ως προς την ανατομία, όσο και ως προς τη λειτουργία» βεβαιώνει ο κ. Ιωάννης Παληός M.D., PH.D., Καρδιολόγος, Διευθυντής Τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς στο Metropolitan Hospital και συνεχίζει παραθέτοντας αυτές τις διαφορές και τον τρόπο εκδήλωσής τους ανά φύλο:
«Οι βασικές διαφορές περιλαμβάνουν:
Μέγεθος: Συνήθως, η καρδιά του άνδρα είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτή της γυναίκας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνδρες έχουν συνήθως μεγαλύτερο σωματικό μέγεθος. Το μέγεθος της γυναικείας καρδιάς είναι μικρότερο, οι καρδιακές κοιλότητες, δηλαδή οι κόλποι και οι κοιλίες, είναι μικρότερες και τα καρδιακά τοιχώματα είναι πιο λεπτά.
Καρδιακός ρυθμός: Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες έχουν λίγο υψηλότερο καρδιακό ρυθμό από τους άνδρες.
Φυσιολογία: Ορισμένες αλλαγές ορμονών και άλλες φυσιολογικές διαφορές μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η καρδιά. Για παράδειγμα, οι ανδρικές ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη, μπορεί να επηρεάσουν την καρδιακή λειτουργία».
Η διαφορά στην ανατομία μεταξύ γυναικείας και ανδρικής καρδιάς σημαίνει και διαφορά στη λειτουργία τους;
Η ανατομική διαφορά της καρδιάς μεταξύ των δύο φύλων, αν και υπάρχει, δεν έχει σημαντική επίδραση στη λειτουργία της καρδιάς. Και η ανδρική και η γυναικεία εκτελούν τη βασική λειτουργία τους, που είναι η ανταλλαγή αίματος με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά με όλα τα όργανα και τα οστά του σώματος.
«Οι διαφορές στην ανατομία της γυναικείας με την ανδρική καρδιά επεκτείνονται και σε διαφορές στη λειτουργικότητα. Η γυναικεία συνήθως έχει μεγαλύτερη συχνότητα παλμών ανά λεπτό, δηλαδή χτυπά γρηγορότερα από την ανδρική και αντιδρά στο stress άμεσα, κυρίως με αύξηση των παλμών. Αντίθετα, η ανδρική καρδιά έχει μικρότερη συχνότητα παλμών ανά λεπτό, δηλαδή χτυπά πιο αργά και αντιδρά στο stress κυρίως με αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Επίσης, η γυναικεία καρδιά -τουλάχιστον στις ηλικίες πριν την εμμηνόπαυση- προστατεύεται από τις γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα. Μάλιστα, στατιστικά φαίνεται πως οι νεαρότερες γυναίκες διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και καρδιαγγειακών επεισοδίων γενικότερα.
Οι άνδρες που δεν έχουν αυτή την προστατευτική δράση των οιστρογόνων, εμφανίζουν καρδιοπάθειες στατιστικά περίπου 10 χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τις γυναίκες. Ωστόσο, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και εξισώνεται με τον κίνδυνο των ανδρών», εξηγεί ο καρδιολόγος.
Πώς εκδηλώνονται οι καρδιακές παθήσεις σε άντρες και γυναίκες;
Το γεγονός ότι οι καρδιακές παθήσεις εκδηλώνονται με διαφορετικά συμπτώματα μεταξύ των ανδρών και των γυναικών αποτελεί αντικείμενο μελέτης και αναφοράς στον κλινικό χώρο.
«Πριν την επίσκεψη στον γιατρό, συχνά παρατηρείται παρανόηση των καρδιακών συμπτωμάτων από τη μεριά των γυναικών, οι οποίες συχνά συγχέουν τις πραγματικές ενδείξεις καρδιακής νόσου. Τα εν λόγω συμπτώματα συμπεριλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται, σε αίσθημα αδυναμίας, δύσπνοιας, ζάλης, αρρυθμιών, πονοκεφάλου, ναυτίας, εφίδρωσης, καθώς και καταβολής.
Εν προκειμένω, η περιγραφή των ανωτέρω συμπτωμάτων διακρίνεται ως άτυπη, καθώς δεν συμπίπτει με τις τυπικές καρδιακές ενδείξεις και, επομένως, προκαλεί εύκολη υποεκτίμηση είτε από την ίδια την ασθενή, είτε από τον γιατρό που την αντιμετωπίζει.
Αντιθέτως, οι άνδρες, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, διακρίνονται από την αίσθηση τυπικών καρδιακών ενοχλημάτων, περιλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, τον ισχυρό θωρακικό πόνο, το σφίξιμο ή το κάψιμο στο θώρακα, καθώς και το αναφερόμενο πλάκωμα στο στήθος, το οποίο ενδέχεται να αντανακλά στην περιοχή της πλάτης ή να επεκτείνεται προς το αριστερό άνω άκρο ή το λαιμό.
Επιπλέον, δεδομένα έχουν καταδείξει ότι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος, συνδεδεμένος με τη στεφανιαία νόσο, συναντάται πιο συχνά στον ανδρικό πληθυσμό. Αντίθετα, το αίσθημα των έντονων παλμών και οι αρρυθμίες παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα στο γυναικείο φύλο», επισημαίνει ο ειδικός.
«Οι παραπάνω διαφορές στην αντίληψη και την εκδήλωση των καρδιακών συμπτωμάτων μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελούν αντικείμενο προσοχής και απαιτούν συνειδητοποίηση τόσο από τον ιατρικό κόσμο όσο και από το γενικό κοινό, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία των καρδιακών παθήσεων σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου» καταλήγει ο κ. Παληός.
