Έπεσαν τελικά οι υπογραφές για την αναμενόμενη εδώ και πολύ καιρό αποκατάσταση του διατηρητέου κτιρίου της «Οικίας Μπία» που βρίσκεται στην καρδιά του οικιστικού ιστού της Κερατέας. Η σύμβαση υπεγράφη από τον δήμαρχο Λαυρεωτικής Δημήτρη Λουκά και την τεχνική εταιρεία Ε.ΚΑΤ.ΕΛ. Α.Τ.Ε.
Η «Οικία Μπία», που βρίσκεται στον ιστορικό πυρήνα της Κερατέας, αποτελείται από τρία ανεξάρτητα κτίσματα, εκ των οποίων το ένα έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο και έργο τέχνης με την υπ’ αριθμ. 111484/8370/14.01.1994 (ΦΕΚ 11/τ.Δ΄/14.01.1994) Απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Η συγκεκριμένη σύμβαση αφορά εργασίες αναστήλωσης και αποκατάστασης του διατηρητέου κτιριακού μνημείου, καθώς και ειδικές εργασίες αποκάλυψης, στερέωσης, συντήρησης και αποκατάστασης του ζωγραφικού διάκοσμου οροφογραφιών και τοιχογραφιών, του περίτεχνου μαρμάρινου εξώστη, των παραδοσιακών πλακιδίων που διακοσμούν το δάπεδο και των υπόλοιπων μοναδικών στοιχείων του κτιρίου. Στόχος είναι να διασωθούν τα περίτεχνα διακοσμητικά στοιχεία των όψεων αποκαθιστώντας παράλληλα όσα αλλοιώθηκαν με μεταγενέστερες παρεμβάσεις.
Ο Δήμαρχος Δημήτρης Λουκάς δήλωσε σχετικά: «Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που ξεκινάει η αποκατάσταση ενός ιστορικού κτιρίου το οποίο θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον πολιτισμό της ευρύτερης περιοχής. Η «Οικία Μπία» θα μετατραπεί σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων και ανάδειξης πολιτισμού στεγάζοντας το Λαογραφικό Μουσείο Κερατέας, το μοναδικό στα Μεσόγεια. Με την πολύτιμη συνδρομή της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου μας και της αρμόδιας Αντιδημάρχου Δήμητρας Πάλλη, εργαζόμαστε εντατικά για την ολοκλήρωση ενός ιδιαίτερα σημαντικού έργου με ισχυρό πολιτιστικό πρόσημο για την Κερατέα αλλά και για ολόκληρο το Δήμο Λαυρεωτικής.»
Εμβληματικό κτιριακό συγκρότημα για την Κερατέα
Οι εργασίες αποκατάστασης που θα γίνουν είναι πολλές και εξειδικευμένες, καθώς πέρα από την αποκατάσταση της στατικής επάρκειας, των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών και την ανακατασκευή των εσωτερικών χώρων, η «Οικία Μπία» διέθετε κι έναν εσωτερικό ζωγραφικό διάκοσμο (τοιχογραφίες και οροφογραφίες), ο οποίος επίσης θα αποκατασταθεί, καθώς και όλα τα επί μέρους χαρακτηριστικά σημεία, όπως ο περίτεχνος μαρμάρινος εξώστης, τα διακοσμητικά κονιάματα όψεων, το παραδοσιακό διακοσμητικό δάπεδο πλακιδίων, τα διακοσμητικά στοιχεία πλίνθων γεισωμάτων, το μαρμάρινο πατητήρι παραγωγής κρασιού, η παραδοσιακή εστία (τζάκι) κ.α.
Γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε το κόστος των εργασιών είναι ιδιαίτερα υψηλό και ανέρχεται στο 1,8 εκατ. ευρώ, με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Αττικής. Τη σχετική προγραμματική σύμβαση υπέγραψαν ο δήμαρχος Δημήτρης Λουκάς και ο περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης. Με το τέλος των εργασιών και την αναγέννηση του κτιρίου, θα ξεκινήσει εκεί και η δημιουργία ενός Λαογραφικού Μουσείου για ολόκληρη την περιοχή των Μεσογείων.
Τα τρία κτίρια της «Οικίας Μπία»
Η «Οικία Μπία» είχε περάσει πριν από χρόνια στον δήμο και έχει κριθεί διατηρητέο μνημείο, ωστόσο παρουσιάζει όλα τα σημάδια της εγκατάλειψης. Βρίσκεται μέσα στον ιστορικό πυρήνα της Κερατέας κι έχει κτιστεί στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα κτιριακό συγκρότημα, καθώς αποτελείται από τρία ανεξάρτητα θεμελιωμένα κτίρια. Το κτίριο Α είναι το βασικό κτίσμα του συγκροτήματος, με χρήση «αρχοντόσπιτης» κατοικίας χωρίς υπόγειο χώρο. Ο ισόγειος χώρος καλύπτεται κατά 40% από μονόχωρο δωμάτιο, με τζάκι και χώρο υγιεινής. Το υπόλοιπο τμήμα, είναι ελεύθερο.
Ο όροφος έχει δύο βασικά δωμάτια, που βλέπουν στη βόρεια και στη δυτική όψη, με περίτεχνο μαρμάρινο εξώστη. Διαθέτει μακρόστενο προθάλαμο, που βλέπει στη νότια πλευρά και λειτουργεί ως χώρος αναψυχής. Στην ίδια πλευρά υπάρχει και ο χώρος υγιεινής. Το κτίριο αυτό χαρακτηρίζεται «αρχοντόσπιτο», λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και της κατασκευαστικής του αξίας.
Το κτίριο Β είχε χρήση κατοικίας και είναι υπερυψωμένο ισόγειο με ημιυπόγειο χώρο. Ο ημιυπόγειος είναι ενιαίος χώρος χωρίς χωρίσματα, έχει πρόσβαση από τη βόρεια πλευρά με εξωτερική υπαίθρια κλίμακα. Το υπερυψωμένο ισόγειο του κτιρίου Β, έχει δύο βασικά δωμάτια, με εστίες-τζάκια, κουζίνα και χώρο υγιεινής. Η πρόσβαση του κτιρίου Β πραγματοποιείται από την εσωτερική ανατολική πλευρά της αυλής, μέσω υπαίθριας κλίμακας από ολόσωμες μαρμαροβαθμίδες.
Το κτίριο Γ είχε χρήση εργαστηρίου παραγωγής κρασιού με «πατητήρι». Είναι υπερυψωμένο ισόγειο και χωρίζεται σε δύο μεγάλα δωμάτια. Το ένα δωμάτιο ήταν το πατητήρι σταφυλιών, με το περίφημο μαρμάρινο σύστημα παραγωγής κρασιού. Το εργαστήριο χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από τις υγιεινές κατασκευές του, με το μαρμάρινο δάπεδο, τις ορθομαρμαρώσεις, με μαρμάρινα δοχεία μούστου, μαρμάρινους πάγκους, με τις χοές, τις κάνουλες κ.λ.π. Το άλλο δωμάτιο, μεγαλύτερο σε διαστάσεις, ήταν χώρος αποθήκης και παραμονής των υποτακτικών. Χαρακτηρίζεται από το παραδοσιακό απορροφητικό δάπεδο, πατητού κονιάματος, με ανάμειξη αδρανών υλικών, χώματος και συνθετικής ύλης. Επίσης ο χώρος χαρακτηρίζεται για το τζάκι λαϊκού τύπου, που διαθέτει.
